„ყველაფერი ჩაიკარგა და არ უნდა ჩაკარგულიყო. ეს ადამიანების ცხოვრებას ეხება“ | რატომ ვერ შედგა ნარკოპოლიტიკის რეფორმა
„ერთი მთავარი მიზეზი, რომელიც ყველაფერზეა პასუხისმგებელი, ალბათ, არ არსებობს. იყო ბევრი გარემოება, რომელმაც წვლილი შეიტანა იმაში, რომ საბოლოო ჯამში, ვერ მოხერხდა ამ ძალიან კარგი, მე ვიტყოდი, ყველაზე სრულყოფილი რეფორმის გატარება“, - ამბობს დავით ოთიაშვილი, ნარკოპოლიტიკის ექსპერტი, „ალტერნატივა ჯორჯიას“ ხელმძღვანელი.
ის drugpolicy.ge-ის მკითხველისთვის ამ გარემოებებზე საუბრობს და 6 წლის მერე ნარკოპოლიტიკის რეფორმის ჩავარდნის მიზეზებზე საჯაროდ ჰყვება.
ძალოვანი უწყებების წინააღმდეგობას ის ერთ-ერთ მიზეზად ასახელებს და ამბობს, რომ ამ ჯერზეც მათმა „ფსევდო არგუმენტებმა“ კარგად იმუშავა რეფორმის წინააღმდეგ. მეორე მიზეზად კი რეფორმის საადვოკაციო კამპანიაში ჩართული ორგანიზაციების გამოუცდელობასა და შეცდომებს გამოყოფს.
„ვფიქრობ, გარკვეული შეცდომები იყო დაშვებული იმ ადამიანებისა და ორგანიზაციების მიერ, ვინც ამ პროექტის მომზადებასა და ადვოკატირებაში ვიყავით ჩართული... მე ვფიქრობ, რომ ჩვენ დაგვაკლდა კომპეტენცია და კვალიფიკაცია კამპანიის წარმოებაში; დავუშვით შეცდომები, რომელმაც მისცა შესაძლებლობა ოპონენტების სხვადასხვა ჯგუფს, თავის სასარგებლოდ გამოეყენებინათ ეს და ძალიან წარმატებით მოეხდინათ პროცესის დისკრედიტაცია, როგორც იდეის, ასევე, უფრო წარმატებულად, მონაწილე ადამიანების“, - ამბობს ოთიაშვილი.
ამ გადმოსახედიდან ოთიაშვილი აღნიშნავს იმასაც, რომ რეფორმის წინააღმდეგ ძალიან ბევრი ჯგუფის კონსოლიდაცია მოხდა და გაერთიანებული ძალისხმევა მიემართა პროგრესული იდეების წინააღმდეგ.
„მესამე ფაქტორი იყო ის, რომ ბევრმა ჯგუფმა რაღაცნაირად მოახერხა, რომ მეტ-ნაკლებად შეთანხმებულად ემუშავა. მე არ ვიცი რა ხარისხით იყო ეს კომუნიკაცია, თუმცა ჩვენი თვალით ჩანდა ის, რომ ამ ჯგუფებს შორის რაღაც დონის კოორდინაცია ხდებოდა. შეიძლება, სხვა პირობებში ისინი ერთმანეთს საერთოდ არ ელაპარაკებოდნენ - ეს შეიძლება იყვნენ ხელისუფლებაში ის ადამიანები და ჯგუფები, ვინც ეწინააღმდეგებოდნენ ამ იდეას, შეიძლება იყო კონსერვატიულ-ტრადიციონალისტურ გაერთიანებები და ჯგუფები, ძალოვნები აღმასრულებელი ხელისუფლებიდან, ეკლესია და ა.შ. რაღაცნაირად გაერთიანებული ფრონტით შემოგვიტიეს და სამწუხაროდ, რაღაც ელემენტებში გვაჯობეს. არ ვიყავით მზად იმისთვის, რომ ყველა ის ბრალდება და ტყუილი, რომელიც მოდიოდა ამ იდეისა და ჩვენ მიმართ, გაგვენეიტრალებინა“, - განაცხადა ოთიაშვილმა.
კახა კვაშილავა, „ზიანის შემცირების საქართველოს ქსელის“ ხელმძღვანელი რეფორმის ჩავარდნის მიზეზთა შორის პოლიტიკური ნების არსებობასაც ასახელებს. მისივე თქმით, იმან, რომ რეფორმა მოწინააღმდეგე ძალების მიერ დაუსაბუთებლად იქნა დისკრედიტირებული, საბოლოოდ ასეთი შედეგი განაპირობა.
კვაშილავა ხაზს უსვამს იმასაც, რომ წლების განმავლობაში ნარკოპოლიტიკაში ერთ-ერთი ყველაზე პრინციპულ საკითხს ნარკოტიკულ საშუალებათა ოდენობები წარმოადგენდა, რაც ამ შემთხვევაშიც საჯილდაო ქვად დარჩა.
„ეს მუდმივად იყო დისკუსიის თემა; ნებისმიერი ინიციატივის თუ ცვლილების ჩავარდნის წინაპირობა ყოველთვის იყო ოდენობები“, - განმარტავს ის.
ნარკოპოლიტიკის რეფორმის პროცესში მნიშვნელოვანი იყო სათემო ორგანიზაციების როლი. ჩვენთან საუბრისას კოტე რუხაძე, იმ გამოცდილებაზე საუბრობს, რაც ამ კამპანიის შედეგად მიიღეს სათემო ორგანიზაციებმა და არამხოლოდ მათ. გარდა ხელისუფლების წარმომადგენელთა ნების არარსებობისა და მადისკრედიტებელი კამპანიებისა, ის კრიტიკული თვალით აფასებს რეფორმის მომხრეთა შესაძლებლობებს, ემოქმედათ კონსოლიდირებულად.
„სამწუხაროდ, არ ვიყავით მზად. ვიყავით უფრო ემოციურები და ეს იყო შეცდომა, იმიტომ, რომ ემოციურობა არაფერს არ გვმატებს“, - ამბობს ის.
მისი თქმით, ამ მიმართულებით მიღებული გამოცდილება მომავალში ღირებული იქნება მსგავსი კამპანიების განხორციელებისას.
პრობლემები რჩება, ნარკოპოლიტიკა ისევ რეპრესიულია - ამბობენ ჩვენი რესპონდენტები და აღნიშნავენ იმასაც, რომ მსგავსი მუხტი, რომელიც 6 წლის იყო, ამ ეტაპზე არ იგრძნობა.
„რეალობაში არაფერი არ შეიცვალა. შეიძლება ახლა ნება ადამიანების დაჭერის, დევნის, ციხეში გაშვების, ნაკლებია, თუმცა, კანონმდებლობით ამის შესაძლებლობა კვლავ არის. სასჯელი ისევ მაღალია, არ შემცირებულა, ოდენობები ძალიან მცირეა. მომხმარებელი ისევ რეპრესიის ქვეშაა და თუ დასჭირდებათ, ხვალ ისევ დავბრუნდებით მავნებლურ წრეზე“, - ამბობს კოტე რუხაძე.
რატომ ვამბობთ, რომ ნარკოპოლიტიკა კვლავ მკაცრია - კახა კვაშილავას განმარტებით, ამის თქმის საფუძველს შემდეგი გარემოებები იძლევა: „პირველ რიგში რეპრესიული ნარკოპოლიტიკის ნათელი მაგალითია ის, რომ სასჯელების შემსუბუქების ნაცვლად, კანონმდებლობაში გაიზარდა როგორც მინიმალური, ასევე მაქსიმალური სასჯელის ზღვარი ნარკოტიკულ დანაშაულებზე. იზრდება ნასამართლევ პირთა რაოდენობა, იზრდება უფლებაჩამორთმეულ პირთა რაოდენობა, რაც გარკვეულწილად ზრდის სოციალურ და ეკონომიკურ პრობლემებს იმ თემში, რომელსაც ეს პრობლემა ყველაზე მეტად აწუხებს. კანონმდებლობის გამკაცრებას სოციალურ-ეკონომიკური ფაქტორიც ნეგატიური აქვს. ოდენობების არასწორი განსაზღვრის გამო, მომხმარებლები სამართლებრივი რეგულაციის მსხვერპლნი ხდებიან...“, - ამბობს კვაშილავა.
კოტე რუხაძე იმედოვნებს, რომ მომავალში უკეთ შეძლებენ, საზოგადოების ინფორმირებას, რომ ეს ცვლილებები მხოლოდ ნარკოტიკების მომხმარებლებს კი არ სჭირდებათ, არამედ, ის, რომ ეს საზოგადოებრივი კეთილდღეობის საფუძველია.
„ეს თემები, ყველაფერი ჩაიკარგა და არ უნდა ჩაკარგულიყო. იმიტომ, რომ ეს არის ადამიანების ცხოვრება, ეს არის ადამიანების უფლებები, მათი ოჯახების და სამწუხაროდ, ეს ყველას მივიწყებული აქვს. ერთადერთი შემიძლია, გულის ტკივილი გამოვხატო. რაც მთავარია ჩვენ სიმართლეს ვემსახურებოდეთ, ეს ყველაფერი გაქრა, მაგრამ იმედი მაქვს, რომ მომავალში რაღაცები შეიცვლება.
...დაბალანსებული ნარკოპოლიტიკა მარტო თემს არ სჭირდება. ჩვენ უნდა შევცვალოთ ეს მიდგომა. ეს საზოგადოებას სჭირდება, მათ შვილებს სჭირდებათ, რომლებიც შეიძლება დღეს არ არიან ამ რისკის ქვეშ, მაგრამ ხვალ დადგნენ... საბოლოო ჯამში თემიც მოგებული დარჩება და საზოგადოებაც, სახელმწიფოსაც მეტი სარგებელი ექნება ამ ყველაფრიდან“, - ამბობს ის.
როგორც ზემოთ აღინიშნა, რესპონდენტების შეფასებით, ამ ეტაპზე ნაპერწკალი, რომელიც ცვლილებების ხელშემწყობი იქნება, არ ჩანს. თუმცა, არსებული პრობლემები, რომ მოგვარების საჭიროებს, ამაზე ყველა თანხმდება.
„იქ ვართ, სადაც მთელი ქვეყანა. დაღლილები, იმედგაცრუებულები, გამოფიტულები და დღეს ის ნაპერწკალი, რომელიც შემოაბრუნებდა პროცესებს, არ ჩანს. პრობლემები რჩება, ჩვენ ვცდილობთ, რომ რაღაცა შევცვალოთ, თუმცა გაცილებით ნაკლები რესურსით.
დამატებით ფაქტორების არ ქმნის იმედისმომცემ გარემოს... არ ვარ იმედიანად განწყობილი, რომ უახლოეს მომავალში, ერთ-ორ წელიწადში, რადიკალური ცვლილებები მოხდება. ამისთვის არ არის არანაირი ინტერესი ზევიდან და ჯერჯერობით არ არის შესაბამისი რესურსი ქვევიდან...
თავის დროზე, როდესაც ახლოვდებოდა არჩევნები, „ნაციონალური მოძრაობის“ დროს, ერთმანეთს ვეუბნებოდით - „აი, შეიცვლება მთავრობა და მაშინ გამოჩნდება შესაძლებლობები“, ახლაც ამ მდგომარეობაში ვართ. მე, პირადად, ასე ვარ“, - ამბობს ოთიაშვილი.
ავტორი: ნათია ამირანაშვილი
